Citroen Visa nie miał łatwo. Podobnie jak wiele wcześniejszych modeli producenta, musiał pokonać wiele przeszkód zanim jeszcze trafił na rynek. Ogromne kłopoty finansowe Citroena i późniejsze przejęcie przez Peugeota nadały ton tworzeniu Visy. Pomimo początkowych przeciwności, ta historia ma swój happy end.
W latach 60. Citroen stanął przed problemem – w ofercie brakowało mu nowoczesnego, małego samochodu. Model 2CV stworzony jeszcze przed II wojną światową, choć nadal niesamowicie popularny, był już wtedy przestarzały. Z kolei modele Dyane i Ami, choć z wyglądu o wiele nowocześniejsze, też bazowały na tej samej przedwojennej technice co 2CV. Od firmy która w swojej ofercie posiadała nowatorskiego DS-a oczekiwano znacznie więcej.
Dlatego też, w 1965 roku Citroen rozpoczął prace nad zupełnie nowym małym samochodem, który miał zastąpić wysłużone 2CV. Projekt nazwano G-mini, a celem było wprowadzenie go do sprzedaży w 1970 roku. Nadzór nad nim dostał Robert Opron – wtedy nowy szef działu projektowego Citroena, dla którego było to pierwsze zlecenie w firmie. Niestety, początkowe wysiłki nie zyskały aprobaty. Najprawdopodobniej nigdy nie wyszły poza etap szkiców i rysunków.
Na początku lat 70. Citroen rozpoczął kolejny program projektowania małego samochodu – Prototyp Y. Typowo dla siebie, firma miała bardzo ambitne i nowatorskie pomysły względem nowego auta, ale sytuację utrudniała zła sytuacja finansowa. Aby projekt mógł być w ogóle kontynuowany, Citroen nawiązał bliską współpracę z Fiatem. Citroenowski Prototyp Y bazował więc na płycie Fiata 127 i wykorzystywał wiele z jego części mechanicznych. Pomimo zaawansowanego etapu prac, współpraca obu producentów nagle się skończyła. Citroen nie chcąc porzucić projektu, zmuszony był do stworzenia własnej platformy. To wygenerowało olbrzymie dodatkowe koszty, co w rezultacie spowodowało bankructwo Citroena.
To mógłby być koniec tej historii, ale presja francuskich polityków doprowadziła w 1974 roku do przejęcia Citroena przez Peugeota i powstania koncernu PSA. Nowe życie Citroena, oznaczało śmierć projektu Prototyp Y. Przynajmniej częśćiowo, bo platforma z tego projektu trafiła później do rumuńskiego Oltcita Club i Citroena Axela, ale to już osobna historia. W tamtym momencie, Citroen musiał po raz kolejny zupełnie zmienić plany co do swojego nowego, małego samochodu.
Prototyp Y przemianowano na “Projet VD (Voiture Diminuée)”, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy “pomniejszony samochód”, lub po prostu – “mały samochód”. Nowy projekt oznaczał nowe założenia, przede wszystkim – wykorzystanie płyty, silników i skrzyni biegów z Peugeota 104.
Najprostszym rozwiązaniem byłaby oczywiście lekka modyfikacja 5-drzwiowej wersji modelu 104, ale Citroen nie chciał iść na łatwiznę. Miał już przecież w ofercie model LN/LNA który był po prostu krótką, 3-drzwiową odmianą Peugeota 104 ze znaczkiem Citroena. Kolejny model typu “badge engineering”, byłby nie do zaakceptowania zarówno przez Citroena jak i jego klientów. Firma chciała za wszelką cenę udowodnić, że pomimo przejẹcia przez Peugeota, nadal ma swój niepowtarzalny styl.
*** ENGLISH ***
The Citroen Visa certainly didn’t have it easy. Similarly to the brand’s many previous models, it had to overcome many obstacles before it even reached the market. Citroen’s huge financial difficulties and the subsequent takeover by Peugeot set the tone for Visa’s creation. Despite the initial struggles, this story has a happy ending.
In the 60s Citroen faced a problem- it was lacking a modern, small car in its line-up. The 2CV conceived before the World War II, although still immensley popular, was already outdated at the time. The Dyane and Ami on the other hand, although much more modern in terms of looks, were also based on the same pre-war technology as the 2CV. A lot more was expected from a company that offered the innovative DS.
That’s why, in 1965 Citroen began working on a brand-new, small car set to replace the old 2CV. The project was called G-mini with the aim of launching it for sale in 1970. It was supervised by Robert Opron, then the new head of Citroën’s design department, for whom this was the first task at the company. Unfortunately, the initial efforts did not gain approval. Most likely, they never went beyond the stage of sketches and drawings.
In the early 1970s, Citroën began another small-car design program — the Prototype Y. True to its nature, the company had very ambitious and innovative ideas for the new vehicle, but things were complicated by its poor financial situation. To be able to continue, Citroën entered into close co-operation with Fiat. As a result, Citroën’s Prototype Y was based on the Fiat 127’s platform and used many of its mechanical components. Despite the advanced stage of development, the collaboration between the two manufacturers suddenly ended. Not wanting to abort the project, Citroën was forced to create its own platform. This generated huge additional costs, which ultimately led to Citroën’s bankruptcy.
That could have been the end of the story, but pressure from French politicians led to Peugeot’s takeover of Citroën in 1974, resulting in the creation of the PSA Group. Citroën’s new life also meant the death of the Prototype Y — at least partially, since the platform developed for it was later used in the Romanian Oltcit Club and the Citroën Axel, but that’s another story. At that moment in time, Citroën once again had to completely change its plans for its new small car.
The Prototype Y was renamed “Projet VD (Voiture Diminuée)”, which literally means “reduced car” or simply – “small car.” A new project meant new objectives — most importantly, the use of the platform, engines and transmission from the Peugeot 104.
The simplest solution would, of course, have been to make slight modifications to the five-door version of the Peugeot 104, but Citroën didn’t want to take the easy way out. After all, it already had the LN/LNA, which was essentially a short, three-door version of the Peugeot 104 with a Citroën badge. Another “badge-engineered” model would have been unacceptable — both for Citroën and its customers. The company was determined to prove, at all costs, that despite being taken over by Peugeot, it still had its own unique style.
